Zdrowie psychiczne jest powszechnym prawem człowieka” – to hasło tegorocznych obchodów
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego obchodzony jest 10 października od 1992 roku. Został zapoczątkowany jako coroczna działalność Światowej Federacji Zdrowia Psychicznego.
Tegoroczne hasło obchodów podkreśla, że zdrowie psychiczne jest podstawowym prawem człowieka dla wszystkich ludzi. Każdy, kimkolwiek i gdziekolwiek jest, ma prawo do najwyższego osiągalnego standardu zdrowia psychicznego. To prawo do ochrony przed zagrożeniami dla zdrowia psychicznego, prawo do dostępnej, akceptowalnej i dobrej jakości opieki zdrowotnej oraz prawo do wolności, niezależności i włączenia do społeczności.
Uznanie zdrowia psychicznego za uniwersalne prawo człowieka umożliwia ludziom upominanie się o swoje prawa – i o prawa osób z ich otoczenia. Jeśli ludzie nie są świadomi swoich praw człowieka, nie są w stanie ich bronić.
W tym kontekście warto podkreślić, że trudności zdrowia psychicznego nigdy nie powinny być powodem do pozbawiania ludzi ich praw lub wykluczania z podejmowania decyzji dotyczących ich własnego zdrowia. Tymczasem osoby w kryzysie psychicznym nadal doświadczają wielu naruszeń praw człowieka. Wielu z nich jest wykluczanych z życia społecznego i dyskryminowanych. Brakuje dostępu do usług wspierających w środowisku lokalnym, które szanowałyby ich podmiotowość. Wszyscy mamy prawo do niezależnego życia i włączenia do społeczności. Dlatego potrzebne są odpowiednie usługi społeczne i wsparcie w zakresie edukacji, pracy i mieszkalnictwa.
Rzecznik Praw Obywatelskich upomina się o systematyczny rozwój sieci centrów zdrowia psychicznego w kraju z zapewnieniem odpowiedniego poziomu finansowania. Takie działania wpisują się również w proces deinstytucjonalizacji opieki zdrowotnej, o którym jest mowa w art. 19 Konwencji ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami.
Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego to okazja do rozmowy o tym, co jeszcze należy zrobić, aby odpowiednia opieka nad zdrowiem psychicznym stała się dostępna dla ludzi na całym świecie.